Seferi Olma Hesaplama

Saferde namaz kısaltma kuralları:

Kısaltılan namazlar:

• Öğle namazı: 4 rekât → 2 rekât
• İkindi namazı: 4 rekât → 2 rekât
• Yatsı namazı: 4 rekât → 2 rekât

Kısaltılmayan namazlar:

• Sabah namazı: 2 rekât (değişmez)
• Akşam namazı: 3 rekât (değişmez)
• Vitr namazı: 3 rekât (değişmez)

Nafile namazlar da kısaltılabilir veya terk edilebilir.

Saferde oruç konusunda seçenekleriniz vardır:

İki seçenek:

• Oruç tutabilirsiniz: Zorluk çekmiyorsanız tutabilirsiniz
• Oruç tutmayabilirsiniz: Sonradan kaza edersiniz

Oruç tutmamanın daha efdalı olduğu durumlar:

• Seyahat zorluğu yaşanıyorsa
• Sağlık problemi varsa
• Uzun ve yorucu seyahatlerde
• Araç kullanıyorsanız

Kaza oruçlarını seyahat sonrası normal zamanlarda tutabilirsiniz.

Mezheblere göre minimum safar mesafeleri:

Günümüzde 78-90 km arası genel kabul görmektedir.

15 günden fazla kalma durumu:

İki görüş vardır:

• Hanafi görüşü: 15 günden fazla kalma niyetiyle giderse baştan mukim sayılır
• Cumhur görüşü: 15 gün sonra mukim sayılır

Mukim olunca:

• Namazlar tam kılınır (4 rekât)
• Namaz birleştirme yapılmaz
• Oruç tutma zorunlu olur
• Safere özgü ruhsatlar kalkar

Belirsiz süre:

• Süreniz belli değilse seferi sayılırsınız
• İşiniz bitince dönme niyetiyle gittiyseniz

En doğrusu yerel din görevlilerine danışmaktır.

Saferde namaz birleştirme konusu:

İki tür birleştirme:

• Cem-i takdim: İkinci namazı birincinin zamanında kılmak
• Cem-i tehir: Birinci namazı ikincinin zamanında kılmak

Birleştirilebilen namazlar:

• Öğle + İkindi: Öğle vaktinde veya ikindi vaktinde
• Akşam + Yatsı: Akşam vaktinde veya yatsı vaktinde

Şartları:

• Saferde olmak
• Zorluk veya ihtiyaç bulunmak
• Her namazı kendi rekât sayısıyla kılmak
• Sıralı olarak kılmak

Sabah namazı hiçbir namazla birleştirilemez.

Günübirlik seyahatler için seferi olma durumu:

Şart: Mesafe kriteri

• 78-90 km'den uzaksa seferi olursunuz
• Gece kalmamasanız bile mesafe şartı yeterli
• Gidip gelme toplam mesafesi değil, tek yön mesafesi önemli

Praktik örnekler:

• İstanbul→Bursa: ~150 km → Seferi
• Ankara→Eskişehir: ~230 km → Seferi
• İzmir→Manisa: ~45 km → Seferi değil

Dikkat:

• Şehir içi ulaşım seferi sayılmaz
• Kısa mesafe iş seyahatleri seferi değil
• Havaalanı transferleri ayrı değerlendirilir

Günübirlik olsa da mesafe şartını sağlayan seyahatler seferidir.

Uçak seyahatlerinde özel durumlar:

Mesafe hesaplaması:

• Hava mesafesi esas alınır
• Kara yolu mesafesi değil, kuş uçuşu mesafe
• Genellikle kara yolundan daha kısa olur

Uçakta namaz:

• Mümkünse ayakta kılınır
• Zorunluluk varsa oturarak kılınır
• Kıble yönü tahmini belirlenir
• Rükü ve secde işaretle yapılabilir

Zaman dilimi değişikliği:

• Gidilen yerin saati esas alınır
• Uçuş sırasında hangi ülke üzerindeyseniz
• Namaz vakitleri ona göre ayarlanır

Uzun uçuşlarda mutlaka seferi sayılırsınız.

Öğrenci ve işçiler için özel durumlar:

Geçici ikametgah:

• Okul/iş için gidilen yer geçici ikametgah sayılır
• Ailesi başka şehirdeyse asıl ikametgah orası
• Sürekli gidip gelme varsa seferi sayılmaz

İki ikametgah durumu:

• Asıl ikametgah: Ailenin yaşadığı yer
• Geçici ikametgah: Okul/iş yeri
• İkisi arasında seyahat seferi sayılabilir

Süre faktörü:

• 4 yıllık üniversite: Mukim sayılabilir
• Kısa süreli kurslar: Seferi sayılır
• Uzun süreli iş: Mukim sayılabilir

Bu konuda yerel din görevlisine danışmanız en doğrusu.

Saferde mest üzerine mesh için özel süre:

Mesh süreleri:

• Mukim (evde): 1 gün 1 gece (24 saat)
• Seferi (saferde): 3 gün 3 gece (72 saat)

Başlangıç zamanı:

• Abdestli iken mest giyildikten sonra
• İlk abdest bozulduğu andan itibaren
• Mesh yapılan andan değil

Saferde mesh şartları:

• Şer'i safar mesafesinde olmak
• Süre içinde seferi durumunu korumak
• Mest ayağı tam örtmeli
• Su geçirmez olmalı

Süre bitmesi:

• 72 saat sonra abdest bozulur
• Mest çıkarılırsa abdest bozulur
• Evine dönerse 24 saate iner

Bu kolaylık seyahatin zorluğunu hafifletmek içindir.